MİT: Grup Çalışması Zaman Kaybıdır ve İyi Öğrencilerin Cezalandırılmasıdır

Orijinal Başlık: Myth 24: Group projects waste children’s time and punish the most talented ¹

Öğrencilerin bir, iki, üç, dört, beş; bir, iki, üç, dört, beş… şeklinde sayarak birlikte çalışacakları aktivite ve proje gruplarını belirlemeleri sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Ya da öğretmenler öğrencilere ilgi, arkadaşlık ve uygunluk durumlarına göre kendi gruplarını oluşturmaları için izin verebilir. Ayrıca bir öğretmen belirli özelliklerdeki öğrencileri bir araya getirmek amacıyla stratejik gruplar oluşturabilir. Grupları oluştururken öğretmenlerin genel tavrını genellikle öğrencilerin yetenekleri ve sınıf içindeki davranışları belirlemektedir.

Peki, gruplar oluşturulduktan ve görev dağılımı yapıldıktan sonra neler olur? Öğrenciler kusursuz bir birliktelik sağlayarak harika bir proje mi geliştirirler yoksa sosyalleşme ve tartışmalarla değerli ders süresini boşa mı geçirirler? Haylazlar çok küçük bir katkıda bulunurken, bütün işi çalışkan öğrenciler mi yapar ve grup adına kazanılan not yalnızca grubun başarılı üyelerinin çabasıyla mı elde edilir? Grup çalışmalarını eğitim öğretim sürecine dahil etmekten kaçınmanın sebepleri bu konudaki birçok kötü tecrübeye dayanmaktadır. Genelde süreç şu şekilde ilerler;

• Gruptaki bir ya da iki öğrenci çoğunlukla bütün işi yapar.
• Gruptaki diğer öğrenciler hazıra konarak hiçbir katkıda bulunmaz.
• Gruptaki bir ya da iki öğrenci bütün beğenileri toplamak için uğraşır.
• En zeki (ya da en gürültülü) öğrenci projeyi kendine mal eder.
• Öğrenciler liderlik edenin belirsiz olduğu bir çalışma grubunda sorumluluk alma konusunda sorun yaşar.
• Bazı öğrenciler diğerleri çalışırken vaktini boşa harcar.
• “Sizin aldığınız not” başka birisinin çabasının sonucudur.
• Aslında en basit haliyle birçok öğrenci başka öğrencilerle çalışmayı sevmez.

Bu ifadeler bazı öğrenciler için kesinlikle doğru olup okullarda ve işyerlerindeki bazı grup çalışmalarının özelliklerini betimlemektedir. Bir araştırmada grup proje çalışmaları öğrencilerin okul tecrübeleri içinde hem en iyi hem de en kötü olarak oylanmıştır (Gray, 2006). Ancak bu olumsuz tanımlamalar kolaylıkla bir kongre komitesinde çalışmak, gazete ve program için günlük haber toplamak, bir yaz tatili planlarken ailedeki bireyler arası etkileşim ve askeri operasyonlar için de betimleyici özellikler olabilir. Bu ortamlarda güçlü tek başına karar alıcı, patron, general veya öğretmen etki etmektedir. Kesinlikle yalnız çalışmak problemlerin çözümün de daha hızlı bir yol olabilir. Ancak ne bir tekil karar alıcı ne de yalnız bir kimse en iyi sonucu ve grup çalışmasından elde edilecek sonuçtan daha iyisini üretemez. Grup çalışmasının iyi bir şekilde yapılmasının oldukça güç olduğuna şüphe yok. Bu nedenle birçok öğretmen ve okul çevreleri bu öğretim yöntemini kullanmakta çekinmektedir. Ancak grup çalışması yüzyıllardır süregelen bir öğretim metodudur ve bu sürekliliği sağlayan iyi sebepler vardır.

Bireysel ve grup projeleri ilk olarak 16. Yüzyılın sonlarına doğru İtalya’da mimarlık ve mühendislik eğitiminde kullanılmaya başlanmıştır. Gelişen çağda proje yaklaşımı Amerika’da ve diğer öğretim programı alanlarında da popülerlik kazanmıştır. John Dewey grup çalışması yöntemini sosyal hayata en iyi hazırlayan yöntem olarak değerlendirmektedir. Dewey ayrıca bir çocuğun özellikle de başkalarıyla birlikteyken bir şeyi nasıl öğreneceğini öğrenmesini, çocuğun ne öğrendiği ve resmi okul çıktılarından daha fazla önemsiyordu. Dolayısıyla değişen topluma hazırlanmak için ve demokratik bir toplumda yaşamak için gelişimci eğitimciler grup projelerini ön plana almıştır.

Yine de proje yöntemi bir öğretim aracı olarak önce parladı sonra söndü. Araştırma camiasından çok güçlü bir destek bulmasına rağmen bazı okul çevrelerince kabul görürken bazılarınca kullanmaktan kaçınıldı. (Blumenfeld ve diğerleri, 1991). Şimdilerde ise okul destekli grup projeleri bir nevi rönesans yaşıyor. Bunun sebebi, son yıllarda iş dünyası liderlerinin, okulları 21. yüzyıl ekonomisinde başarı için gerekli olan becerileri öğretmesi konusunda zorlarken grup projelerini ön plana çıkarmalarıdır. Lise ve üniversite mezunu öğrencilerin grup içinde verimli çalışma becerisi, ekonomik refahın sağlanması için bütün iş liderlerinin okullardan öğrencilere kazandırmalarını beklediği beceriler arasında yer almaktadır.

Bütün uygulama zorluklarına ve kötü bir şekilde yapıldığında yol açtığı yanlışlara rağmen, öğrencilerin, ebeveynlerin, öğretmenlerin ve toplum liderlerinin birçoğu okul destekli proje çalışmalarını önemli görmektedir. Çünkü proje çalışmaları öğrenciler arasında işbirliği ve ortak çalışma için bir fırsat olarak düşünülmektedir. Öğrencilerin rekabet etmek yerine işbirliği yapmaları karşılıklı saygı ve nezaketi beslemektedir. Ayrıca grup çalışmaları, akran öğretimine izin verirken kalabalık sınıf ortamlarından daha fazla katılımı desteklemektedir. Grup çalışmalarının bir gereği olarak ortak bir amaç için birlikte problem çözme, bireyselliğin beslendiği ve hiyerarşik otoriter yapının hâkim olduğu sınıf içindeki genel durumdan farklıdır. İş dünyası, Amerika Birleşik Devletlerinin fabrika ekonomisini inşa ettiği yıllarda işbirliği becerisinin geliştirilmesini istemezken, şimdilerde grup çalışmaları içeren okul aktiviteleri öğrencilerin bilgi ekonomisi için yetiştirilmesinde başarı sağlanması için oldukça önemli görülmektedir.

Grup çalışmalarını başarılı bir şekilde uygulamak ve en az üretken ve tembel olan grup üyesinin de katkıda bulunmasını sağlamak için birçok faktör vardır. Bunlardan ilki, öğrencilerin projenin çıktısı ve süreci hakkında söz sahibi olmalarıdır. Proje sürecine ortak olmak motivasyonu artıracaktır. İkinci faktör ise projenin, öğrencilerin aktivitelerini organize etmelerine ve çabalarını yönlendirmelerine yardımcı olacak şekilde bir soru ya da problemi işaret etmesidir. Bir diğer faktör ise projelerini iyi bir şekilde yürütebilmeleri için öğrencilere gerekli zamanın verilmesidir. Ayrıca öğretmenler öğrencileri projeden yazılı bir metin, video ya da bir sunum gibi bir ürün elde etmek için doğru süreçlerden geçip geçmedikleri konusunda izlemelidir. Son olarak, aynı konu ele alınsa bile projelerden aynı sonuçlar beklenmemelidir. Aynı problemi çözmek için her bir grup farklı bir yol izleyebilecektir. Dolayısıyla bir notlandırma yapmak gerektiğinde, her bir grup özel olarak değerlendirilmeli, proje süreci ve proje çıktısı dengeli bir şekilde puanlandırılmalıdır.

Bu koşullar altında grup çalışmalarının olumsuz etkileri nadiren ortaya çıkacaktır. Projeler anlamlı, karmaşık ve zamana yayılıyorsa, öğrenciler işaret edilen probleme çözüm aradıkça anahtar kavramlar hakkında daha derin bir anlayış geliştirecektir. Grup, bir bölgedeki su kirliliğini ölçmeyi amaçlıyorsa, yakınlarda gerçekleşmiş bir tren kazası ile ilgili tiyatro oyunu yazıyorsa, yaşadıkları şehre ayılar gelirse neler yapabilecekleri ya da gazetelerin geri dönüşümünü sağlamanın yolları üzerine çalışıyorsa, öğrenciler gerçek yaşam temelli problem çözme etkinlikleri içerisinde yer alıyor demektir. Bu örneklerdeki grup çalışmaları okullarda var olan eğitimden çok daha fazla gerçek yaşam problemlerine yakın olup hem iş dünyasının hem de eğitim liderlerinin tam da arzu ettiği yöntemdir. Grup çalışmaları öğrencilerin planlar tasarlamayı, sürecin ilerlemesini izlemeyi ve çözümleri değerlendirmeyi öğrenmeleri açısından da iş dünyasının talep ettiği diğer becerilerin gelişmesi için bir potansiyel sunmaktadır. Bunlar ancak bir grup çalışmasında elde edilebilecek, iş yerinde ve evde gerekli olan yetişkin becerileridir (Blumendfeld ve diğerleri, 1991).

Grup projelerine değer verenler, yalnız başına başarmanın imkansız olduğu şeylerin grup ile başarılabileceğine inanmaktadır. Yaşadığımız bireyci ülkede, bu gibi inançlar Amerikalılar tarafından komünist veya sosyalist düşünceler olarak algılanmaktadır. Dolayısıyla politik fikirler, yazıda bahsedilen olumsuz etkilerden daha çok grup çalışması yönteminin gelişmesini engellemektedir.

Değerlendirme

Deneysel çalışmalar fiziki işlerde tek başına çalışmanın daha çabuk yorulma ve işi erken bırakma eğilimini artırdığını göstermektedir. Benzer şekilde akademik uğraşlar için de grupla çalışmanın sağladığı motivasyon ve enerjinin sağladıkları bu konudaki eleştirilen olumsuzluklara göre mukayese edilebilmelidir. Kaldı ki okul dışında sosyal yaşamda ve iş organizasyonlarında her zaman karşılaşabileceğimiz görev dağılımından kaynaklanan yakınmalara karşılık gelecek bir gerçek hayat provası okulda grup çalışmaları ile yapılmış olmaktadır. Lider olma, klik oluşturma, eşit olma, çalışma için mücadele verme ve bu kapsamda istenmeyen durumlarla başa çıkmayı öğrenme grupla çalışarak kazanılacak beceriler olarak öne çıkmaktadır. Ortaklaşa çalışmanın, üretkenlik, kapsamlı düşünme, rekabet etme, kendini ifade etme ve beğenilme yönünde sağlayacağı itki kişisel gelişim için ayrıca katkı sağlayabilecektir. Grupla çalışmanın uzun perspektifte sağlayacağı katkılar ve kazanımlar bazı teknik sorunlara feda edilemeyecek kadar önemlidir.