YKS 2022’ye İlk Bakış

18-19 Haziran 2022 tarihlerinde uygulanan Yükseköğretim Kurumları Sınavının (2022 YKS) sonuçları açıklandı. TEDMEM olarak YKS 2022’ye  ait sayısal verileri derledik ve geçen yılla karşılaştırmalı olarak bir araya getirdik. YKS 2022’ye ilk bakış olarak sınava başvuran aday sayıları, ön bilgi niteliğindeki kontenjan sayıları, baraj puanı uygulaması devam etseydi barajı geçen ve geçemeyen aday sayıları, 1 neti dâhi olmayan aday sayıları ve test ortalamaları ile doğru cevap sayılarına ilişkin bilgileri “2022 YKS Sayısal Verileri” ile ön bilgi amaçlı paylaşılan “2022 YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu” kaynaklarını kullanarak özetledik. İyi okumalar dileriz.

Kısaltmalar:
YKS: Yükseköğretim Kurumları Sınavı
TYT: YKS’nin ilk oturumu olan ve sonuçları ön lisans ile özel yetenek sınavlarına girişte kullanılacak olan Temel Yeterlilik Testi
AYT: Sınavın ikinci oturumu olan ve sonuçları lisans programlarına yerleştirmelerde kullanılacak olan Alan Yeterlilik Testi
YDT: Yabancı Dil Testi

YKS’ye Başvuran Aday Sayıları

• 2021 yılında YKS’ye başvuran aday sayısı 2.592.390 iken 2022 yılında bu sayı 3.234.318’e ulaşmıştır. Buna göre YKS’ye başvuran aday sayısı geçen yıla kıyasla %24,76 oranında artmıştır.
• 2022 yılında sınava giren aday sayısı 3.008.287 olmuş, adayların 1.852.678’i AYT Oturumuna, 132.485’i YDT Oturumuna katılmıştır (Tablo 1).
• Temel Yeterlilik Testi’ne (TYT) başvuran adayların 226.031’i sınava girmemiştir.
• Alan Yeterlilik Testi’ne (AYT) başvuran adayların 203.788’i sınava girmemiştir.

Tablo 1. 2022 YKS Aday Sayıları

	TYT Oturumu	AYT Oturumu	YDT Oturumu
Başvuran Aday Sayısı	3.234.318	2.056.466	168.418
Sınava Giren Aday Sayısı	3.008.287	1.852.678	132.485
Sınavı Geçerli Aday Sayısı	3.008.029	1.852.635	132.479

Kontenjan Sayıları

• 2021 yılında örgün yükseköğretim programı kontenjan sayısı 858.116 iken 2022 yılında kontenjan sayısı 1.061.686 olmuştur (Tablo 2). Geçen yıla kıyasla kontenjan artışı 203.570 olarak gerçekleşmiştir. ¹
• Hem ön lisans hem de lisans programlarının kontenjanları geçen yıla göre artış göstermiştir. Toplam kontenjan sayısı bir önceki yıla göre %23,72 oranında artmıştır.

Tablo 2. Kontenjan Sayıları (2021-2022)

	2021	2022
Ön lisans Programlarının Kontenjanları	389.228	512.881
Lisans Programlarının Kontenjanları	468.888	509.164
Özel Yetenek Kontenjanları	–	39.641
Toplam Kontenjan Sayısı	858.116	1.061.686

Yıllara Göre Başvuran Aday Sayısı ve Kontenjanlar

• 2022 yılında sınava başvuran aday sayısı bir önceki yıla göre 641.928 kişi artarken kontenjanlardaki artış 203.570 olmuştur.

Grafik 1. Yükseköğretime Başvuran Aday ve Kontenjan Artış Eğrisi

Baraj Puanı Uygulaması Devam Etseydi…

• YKS’de ön lisans ve lisans programlarının tercih edilmesinde sırasıyla 150 ve 180 olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) baraj puanları uygulaması 2022 yılından itibaren kaldırılmıştır.
• 2021 yılında sınava giren adayların %67’si barajı geçerek TYT’den 150 ve üzeri puan almıştır. 2022 yılının sayısal verilerinde TYT’den 150 ve üzeri puan alan adayların sayısına yer verilmemiş, sınav puanı 140 ve üzeri olan aday sayısı ise 2.891.765 olmuştur. Buna göre, sınava giren adayların %96’sı TYT’den 140 ve üzeri puan almıştır. 160 ve üzeri puan alanların oranı ise %89 olmuştur.
• 2022 yılında TYT baraj puanı 160 olsaydı sınava giren adayların 338.601’i barajı geçemeyecekti.
• 2021 ve 2022 yılında AYT ve YDT oturumlarına katılan adaylardan 180 ve üzeri puan alanların sayılarına Tablo 3’te yer verilmiştir. 2022’de AYT ve YDT’de 180 baraj puanı uygulaması devam etseydi geçen yıla kıyasla daha fazla kişi barajı geçecekti. Ancak barajı geçemeyecek olan aday sayısı da azımsanamayacak düzeyde olacaktı.

Tablo 3. 2021 ve 2022 AYT ve YDT’den 180 ve Üzeri Puan Alanlar

		180 ve üzeri puan alan adayların sayısı
		2021	2022
AYT	Sayısal	390.132	752.177
	Sözel	563.808	1.151.486
	Eşit ağırlık	587.678	1.274.374
YDT	Dil	70.842	99.432

1 Neti Dâhi Olmayan Aday Oranları (Sıfır Çekenler)

• 2022 yılında TYT’de en düşük puan olan 100 puan ve üzeri alan adayların sayısı 2.911.511 olmuştur. Buna göre, sınava giren 3.008.287 adaydan 96.776’sı 1 neti dâhi olmayan adaylar olmuştur. Bu sayı, sınava giren adayların %3’ünü oluşturmaktadır.
• 2021 yılında ise TYT’den 100 puan ve üzeri alan adayların sayısı 2.393.283’tür. Sınava giren 2.416.974 adayın 23.691’i, 1 neti dâhi olmayan adaylar olmuştur. Buna göre, 2022 yılı TYT’de 1 neti dâhi olmayan aday sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık 4 kat artmıştır.
• 2021 ve 2022 yılında AYT ve YDT oturumlarına katılan adaylardan 100 puanın altında kalan aday sayılarına Tablo 4’te yer verilmiştir. Buna göre AYT’de 1 neti dâhi olmayan aday sayısı geçen yıla kıyasla daha az olmuştur.

Tablo 4. 2021 ve 2022 AYT ve YDT’den 100 Puanın Altında Kalan Aday Sayıları

		100 puan altında kalan adayların sayısı
		2021	2022
AYT	Sayısal	716.638	422.845
	Sözel	688.854	358.599
	Eşit ağırlık	403.959	72.543
YDT	Dil	17.113	9.322

Bazı Programlar İçin Uygulanan En Düşük Başarı Sırası

Hukuk, Mimarlık, Mühendislik, Tıp, Öğretmenlik, Diş Hekimliği ve Eczacılık programlarına başvurabilmek için en düşük başarı sırası uygulaması bulunmaktadır.

• 2022 yılında tercih yapacak adayların Hukuk programlarına başvurabilmesi için belirlenen en düşük başarı sırası 100.000 iken 125.000 olarak değiştirilmiştir. Bazı programlar için uygulanan en düşük başarı sıraları Tablo 5’te verilmiştir.

Tablo 5. Programlar İçin En Düşük Başarı Sırası

Program Türü	En Düşük Başarı Sırası*
Hukuk	125.000
Mühendislik	300.000
Mimarlık	250.000
Tıp	50.000
Öğretmenlik	300.000
Eczacılık	100.000
Diş Hekimliği	80.000
* Vakıf Yükseköğretim kurumları senato kararı ile söz konusu başarı sırasına ilişkin daha üstte başarı sırası belirleyebilmektedir.

YKS Testlerinin Ortalamaları

2021 ve 2022 yıllarındaki TYT, AYT ve YDT’deki alt test ortalamaları Tablo 6’da verilmiştir. Buna göre;

• 2022 yılı TYT’de Türkçe ve Sosyal Bilimler testlerinin ortalamaları bir önceki yıla göre düşüş gösterirken Temel Matematik testinin ortalaması yükselmiş, Fen Bilimleri ise neredeyse sabit kalmıştır.
• AYT’de DKAB/Ek Felsefe Grubu, Kimya ve Biyoloji testlerinin ortalamaları bir önceki yıla göre düşüş göstermiş, diğer testlerin ortalamaları yükselmiştir.
• 2022 yılı YDT’de ise İngilizce hariç tüm testlerin ortalamaları bir önceki yıla kıyasla düşmüştür.

Tablo 6. YKS Testlerinin Ortalamaları (2021-2022)

YKS Testlerinin Doğru Cevap Sayıları

• 2022 yılı TYT Temel Matematik testinde doğru cevap sayısı 0-1 aralığında olan aday oranı bir önceki yıla göre azalmış, yaklaşık %15’ten %12’ye gerilemiştir. Buna karşılık sıfır doğru cevap sayısı olan adayların oranı yükselerek yaklaşık %9’dan %10’a çıkmıştır.
• AYT Matematik ve Fen Bilimleri testlerinde sıfır doğru cevap sayısı olan adayların oranı bir önceki yıla kıyasla azalmıştır. Buna karşılık doğru cevap sayısı dağılımına göre en yüksek aday oranı 0-1 aralığında doğru cevap sayısı olan adayların oranıdır. AYT Matematik testinde bu oran yaklaşık %13, Fen Bilimleri testinde yaklaşık %11’dir.

Özet olarak;

• YKS’ye başvuran aday sayısı geçen yıla göre %24,76 oranında artmıştır.
• Sınava başvuran adayların 200 bininden fazlası sınava girmemiştir.
• Sınava başvuran aday sayısı bir önceki yıla göre 641.928 kişi artarken kontenjanlar 203.570 artmıştır.
• 2022 yılında TYT baraj puanı 160 olsaydı sınava giren adayların %89’u barajı geçmiş olacaktı. Adayların 338.601’i ise barajı geçemeyecekti.
• Sınava giren adayların %3’ü TYT’de 1 neti dâhi olmayan adaylar olmuştur. Geçen seneye kıyasla TYT’de “sıfır çeken” aday sayısı 4 kat artmıştır.
• 2022 yılında tercih yapacak adayların Hukuk programlarına başvurabilmesi için belirlenen en düşük başarı sırası 100.000’den 125.000’e değiştirilmiştir.
• TYT Temel Matematik testinde doğru cevap sayısı 0-1 aralığında olan aday oranı bir önceki yıla göre azalmış, yaklaşık %15’ten %12’ye gerilemiştir. Buna karşılık sıfır doğru cevap sayısı olan adayların oranı yükselerek yaklaşık %9’dan %10’a çıkmıştır.
• AYT Matematik testinde doğru cevap sayısı 0-1 olan aday oranı yaklaşık %13 olmuştur. Fen Bilimleri testi için de bu oran yaklaşık %11 ile oldukça yüksektir.

Kaynaklar:

https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/YKS/sayisal_veriler_28072021.pdf
https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2022/YKS/sayisalbilgiler18072022.pdf
https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2021/YKS/YERLESTIRME/sayisal_bilgiler_17092021.pdf