Ortaokullarda Seçmeli Ders Sistemi Sonucu Ortaya Çıkan Öğretmen Açığı

2012-2013 Eğitim yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan sistem değişikliğinin iki temel unsuru bulunmaktadır.

1. Toplumun ortalama eğitim süresini yükseltmek,
2. Bireylerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin gerektirdiği yönlendirmeyi mümkün kılmak.

“Bilgi çağı olarak nitelendirilen 21. Yüzyılda eğitim, değişimin ve dönüşümün en temel aktörü haline gelmiştir. Bugün uluslararası toplumda, ilköğretim eğitiminin yetersiz kaldığı ve tüm nüfusun en azından lise düzeyinde eğitim alması gerektiği yaygın olarak kabul edilmiştir. 1970’li yıllardan itibaren ise OECD ülkelerinde lise eğitiminin çağ nüfusunun tamamına yaygınlaştırılması ve üniversite öncesi eğitimin süresini uzatarak, genç nüfusun mümkün olduğunca daha uzun süre eğitim alması yönünde politikalar oluşturulmuştur. Yine dünya genelindeki uygulamalara bakıldığında; temel eğitim sürecini tek bir aşamada düzenlemek yerine, öğrencilerin yaş grupları ve fiziksel özellikleri temelinde bir kademelendirmenin tercih edildiği görülmektedir.

Bu kapsamda öğrencilerin yaş grupları ve bireysel farklılıklarını dikkate almayan sekiz yıllık kesintisiz eğitimle ülkemizin en önemli zenginliği olan genç nüfusu bilgi toplumunun gerektirdiği bilgi ve becerilerle donatmanın mümkün olmadığından hareketle eğitim sistemimizde yeni bir yapılanmaya gidilmiştir.

Kamuoyunda 4+4+4 olarak bilinen ve zorunlu eğitimi 12 yıla çıkaran kanunla eğitim sisteminde başlayan yeni dönemin iki temel amacından biri toplumun ortalama eğitim süresini yükseltmek, diğeri ise eğitim sisteminin bireylerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin gerektirdiği yönlendirmeyi mümkün kılacak şekilde düzenlenmesidir.”

Ömer DİNÇER

Millî Eğitim Bakanı

---

Yapılan sistem değişikliğinde “Bireylerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin gerektirdiği yönlendirmeyi mümkün kılmak” düşüncesiyle, ikinci dört yılda farklı programlar, çocukların ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri doğrultusunda kendilerinin seçeceği seçmeli dersler uygulamasına gidilmiştir.

Seçmeli dersler uygulamasının, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 25.06.2012 tarihli ve 69 sayılı kurul kararı ile kademeli olarak geçişi planlanmıştır. Kurul kararına bağlı olarak 31.08.2012 tarih ve 12668 sayılı ve 2012/37 nolu Genelge Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmıştır. Yapılan düzenlemelerde seçmeli derslerin nasıl seçileceği ve okulların seçmeli derslerle hangi düzenlemeleri ve çalışmaları yapması gerektiği bildirilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığının seçmeli derslere ilişkin istatistikleri yayınlaması ile birlikte, bu uygulamanın okullarda branş öğretmeni açığının oluşmasına, seçmeli derslere kademeli olarak geçişin sürdürülmesi ile birlikte branş öğretmeni ihtiyacının daha da fazlalaşacağı ortaya çıkmaktadır.

Çalışmanın devamında belirtilen tabloda, yayınlanan istatistiklere göre öğretmen açığı hesaplamaları yapılmıştır. Hesaplamalar yapılırken bir şube 30 öğrenci, öğretmen normu ise 21 saat olarak ifade edilmiştir. Seçmeli ders grupları 30 un altında olabileceği,10 kişilik gruplara bile ders açılabileceği dikkate alınırsa öğretmen ihtiyacının her sınıf düzeyinde 10.000 ile 20.000 arasında olabileceği görülmektedir. Kademeli olarak geçiş ilkesine göre önümüzdeki yıllarda 6.7.ve 8. Sınıflarında seçmeli ders uygulamasına girmesi ile birlikte dört yıl içerisinde öğretmen açığı 60.000 rakamını bulabilecektir.

Milli Eğitim Bakanlığı Türkiye nin 120.000 öğretmen açığının bulunduğunu ve önümüzdeki üç yıl içerisinde bu açığın giderileceğine yönelik açıklamalar yapmaktadır. Ancak tablodan da görülebileceği gibi seçmeli dersler uygulaması ile birlikte her yıl 15.000 düzeyinde bir öğretmen açığı ortaya çıkmaktadır.

Öğretmen açıkları hesaplamaları yapılırken seçmeli derslere göre norm kadro tespiti yapılmalıdır.

Yapılan çalışma sadece ortaokullara ilişkindir. Liselerdeki seçmeli ders uygulaması ile birlikte açık çok daha fazla olacaktır.

Milli Eğitim Bakanlığı seçmeli derslerin seçimine ilişkin takvimi okullar kapanmadan yapmalıdır. Aksi takdirde okullar açıldıktan sonra yapılan seçimler ardından ücretli öğretmen yoluyla çözülebilecek uygulamalar getirecektir.